برای تبدیل به رهبر شدن باید چه مهارت‌هایی داشته باشیم؟
دینا اسمیت در مقاله ای که سی‌ام ژوئن امسال در سایت هاروارد بیزینس ریویو ((Harvard Business Review منتشر شد به مهارت‌هایی پرداخته است که برای رهبر شدن لازم است.
دینا اسمیت یک مربی اجرایی و مالک Cognitas – یک شرکت توسعه رهبری در آمریکا- است. مهمترین و معروفترین مشتریان او شامل Adobe ، Gilead ، PwC ، Netflix و شرکت های فناوری با رشد بالا مانند Dropbox و Stripe هستند.
او در این مقاله آورده است: «اگر تا به حال از یک رهبر ارشد یا مربی پرسیده باشید که برای رهبر شدن چه چیزی لازم است، پاسخ آنها به احتمال زیاد شامل “حضور فعال” علاوه بر زمان بندی در کارها، تجربه بالا، شبکه موثر و ایجاد اعتماد در کارکنان است. هویت یک رهبر “حلقه مفقوده بین شایستگی و موفقیت” و ترکیبی از اعتماد به نفس، قاطعیت و اصالت توصیف می شود.در واقع قدرت واقعی رهبر توانایی او در ایجاد اعتماد به نفس در دیگران برای اعتقاد و پیروی است.
این موضوع بسیار ساده به نظر می رسد، اما آنچه کمتر مشخص است این موضوع است که چگونه می توان حضور موثر را دقیقاً توسعه داد. بازخوردهایی مانند “شما باید روی حضور موثر خود در سازمان، کار کنید” اغلب مبهم و رمزگشایی آن دشواراست، به خصوص اگر برای نخستین بار به سمت مدیریت رسیده باشید و در حرفه خود تازه‌کار به شمار بیایید.
مشتری من، ناتان، اخیراً این تجربه را به‌دست آورده است. چند ماه پس از پیوستن به یک شرکت جدید، وقتی مدیرش به او گفت که باید “حضور موثر خود را افزایش دهد”، او متوجه این امر و معنای آن نشده بود. هنگامی که بیشتر در باره این موضوع با مدیرش صحبت کرد به این موضوع پی برد که اعضای تیمش او را “بیش از حد غیر رسمی” می دانند و این باعث می شود اعتبار خود را از دست بدهد.
اما اگر شما تاکنون چنین بازخوردی هم دریافت نکرده اید، باید به این موضوع فکر کنید که در حال حاضر چه تصوری از خود در دیگران ایجاد کرده‌اید. این تصور از طریق نگرش شما، زبان بدن و اعتماد به نفس‌تان حاصل می شود.
به عنوان یک فرد حرفه ای و متخصص، از نظر تاثیر حضور و عملکرد‌تان مورد قضاوت قرار می گیرید. افراد در عرض چند ثانیه بعد از ملاقات با دیگران تصور خودشان از آنها را در ذهن خود ایجاد می کنند. بنابراین ، سئوال اصلی این نیست که آیا شما تصور شایسته ای در ذهن مخاطب ایجاد می کنید، بلکه سئوال این است که آیا آن چیزی را که قصد داشتید، در ذهن آنها ایجاد کرده‌اید؟
خبر خوب این است که هرکسی می تواند حضوری موثر داشته باشد و تصویری درست در ذهن مخاطبش ایجاد کند؟ چطور؟ با کمی تلاش می توانید این مهارت‌ها را بیاموزید و کار خود را بهبود بخشید.
به بازخورد و نظر دیگران توجه کنید
در نخستین گام، با درخواست فعالانه بازخورد درباره حضور خود شروع کنید. به خصوص اگر شما در یک سازمان نقش رهبری را برعهده دارید و یا در آینده قرار است که این نقش را بپذیرید،درک تأثیرتان بر دیگران ضروری است. شما می‌توانید از مدیران، همکاران و دوستان خود این سئوالات را بپرسید:
- چگونه (به طور خلاصه) سبک حضور من را در سازمان توصیف می کنید؟
- برداشت کلی شما از من چیست؟
- برای برقراری ارتباط بیشتر چه می توانم انجام دهم؟
شما می توانید یک نظرسنجی ایجاد کنید و آن را به صورت ناشناس برای مخاطبین مورد اعتماد خود ارسال و پاسخ های صادقانه دریافت کنید. یا می‌توانید ترتیب برگزاری جلسات فردی با دوستان و همکاران نزدیک خود را بدهید. به یاد داشته باشید که درخواست این نوع بازخورد از مدیر، نشان دهنده علاقه شما به رشد حرفه ای و پیشرفت شغلی‌تان است.
حتی اگر اخیراً شغلتان را عوض کرده اید یا به شرکت جدید آمده اید، این سئوالات همچنین می تواند به شما کمک کند تا با نحوه درک دیگران از شما و همچنین انتظارات آنها از خودتان آشنا شوید و سریعتر خود را با موقعیت جدید زندگی‌تان هماهنگ کنید.
نحوه ارتباطات خود را تنظیم کنید
حضور موثر یک رهبر ارتباط مستقیم به نحوه ارتباط گرفتنش با دیگران بستگی دارد.این حضور موثر نه تنها از طریق کلمات، بلکه از طریق رفتارهای غیر کلامی شما نیز به دیگران منتقل می شود. هر چیزی که شما می گویید و انجام می دهید یک پیام به سوی دیگران ارسال می کند.
به طور کلی، اگرمی خواهید واضح صحبت کنید، مختصر حرف بزنید و دارای هاله ای از اطمینان و عمل گرایی در اطرافتان باشید،به جای این که بگویید «نمی دانم…” بگویید “من این را بر اساس X ، Y ، Z می بینم.». هنگام برقراری ارتباط با مخاطبان ارشد بیشتر از خود بپرسید: «اگر بعد از دو دقیقه آنها را جلسه را ترک کردند، باید مطمئن شوم که متوجه موضوع شده اند؟ ارتباطات خود را با دیگران ظوری تنظیم کنید که اصل مطلب را در ابتدا بگویید و توصیه یا نتیجه نهایی را در ابتدا مطرح کنید، سپس در صورت نیاز به تجزیه و تحلیل و جزئیات، آنها را در ادامه جلسه اضافه کنید.
فراتر از کلماتی که برای گفتگو با دیگران انتخاب می کنید، نحوه استفاده از صدا و رفتارهای غیر کلامی تان را هم همواره در نظر بگیرید. آیا ارتباط چشمی خوبی برقرار می کنید، صدایتان واضح و نحوه ادای کلماتتان کامل و مشخص است و آیا موقع حرف زدن صاف می ایستید؟ یا آهسته صحبت می کنید و یا نگاه خود را از مخاطب برمی‌دارید؟ آیا به گونه ای لباس پوشیده اید که متناسب با شرایط باشد و یا با تصویری که می خواهید از خودتان در ذهن آنها شکل بگیرد، مطابقت داشته باشد؟ صدا، رفتارهای غیر کلامی و ظاهر شما همگی بخشی از پیام شما هستند و به حضور موثر شما به عنوان رهبر کمک می کنند. بنابراین برای خودتان و برای رهبری که در آینده قصد دارید که به آن مبدل شوید، ارزش قائل باشید.
برای افزایش آگاهی و اطلاعتان از شیوه ارتباطی‌ای که در پیش گرفته‌اید، از همکاران مورد اعتماد خود بخواهید که شما را در جلسه سخنرانی مشاهده کنند و بلافاصله پس از آن بازخورد خود را ارائه دهند. اگر آنها بازخورد کاملاً مثبتی ارائه کردند، از آنها تشکر کنید، سپس بپرسید: : «دو کار دیگری که می توانم دفعه بعد انجام دهم تا متفاوت‌تر و تأثیرگذارتر باشم، چیست؟»
اگر وظیفه ارائه سخنرانی را بر عهده دارید، از یک همکار بخواهید که فیلمی از نحوه سخنرانی‌تان از شما بگیرد یا خودتان ویدئویی از نحوه اجرایتان بگیرید. به یاد داشته باشید هیچ چیز مانند این نیست که خودتان را جلوی دوربین ببینید تا جنبه های ارتباطی خود را که ممکن است باعث حواس پرتی یا کاهش تاثیر پیامتان شود، درک کنید. همچنین ممکن است با دیدن اینکه عصبی بودید یا اضطرابی را احساس می‌کردید ولی در کلام و ظاهرتان تاثیری نداشت، شگفت‌زده شوید.
رفتارهای جدید را تجربه کنید
بر اساس بازخوردی که از همکارانف دوستان و مدیرانتان دریافت کرده اید، فقط یک یا دو رفتار جدید را جایگزین رفتارهای قبلی خود کنید و منتظر تاثیر آن روی تیم تان باشید. به عنوان مثال اگر بازخوردی دریافت کردید که اغلب در جلسات به هم ریخته به نظر می رسید، سعی کنید با تمرین، رفتارهایی را انجام دهید که نشان دهنده آرامش است، مثل استفاده از مکث و سکوت بیشتر در صحبت کردن و ثابت نگه داشتن بدن خود. همچنین می‌توانید الگویی پیدا کنید و زمان صحبت کردن به رهبری که او را تحسین می‌کنید، فکر کنید. کارهایی که باعث می شود حضورتان در محل سازمان و رفتار با اعضای تیمتان موثرتر باشد را مطالعه و آنها را در عمل به‌کار بگیرید.
تغییر عادت و در پیش گرفتن رفتارهای جدید در ابتدا ممکن است ناراحت کننده باشند، اما نباید از تغییر خود بترسید. در ضمن این اصل مهم را به یاد داشته باشید که حضور شما باید بر اساس اصالت باشد، زیرا مردم از کیلومترها بوی تقلب و رفتار دروغین را تشخیص می‌دهند. رفتارهای شما اگر جعلی و غیرصادقانه باشد نه تنها تاثیر مثبتی ندارد بلکه در طولانی مدت کاملا به جایگاه شما به عنوان رهبر آسیب خواهد زد.
ایجاد تعادل بین هیجان و شایستگی یک ویژگی مشترک افراد تأثیرگذار است. هیجان داشتن و زدن جملات انگیزشی، نشان می دهد که نیت شما خوب است و دغدغه پیشرفت هم‌تیمی‌هایتان را دارید. اگر حضور موثر و صلاحیت شما از سمت دیگران پذیرفته شده باشد این امر باعث می شود که به شما کمک کنند تا نیت تان عمل کنید. با این وجود، وقتی ما در سازمان‌های کوچکتر یا کم تجربه تر هستیم، طبیعتاً تمایل داریم رفتارهای هیجانی‌تری داشته باشیم و به علت کوچک بودن سازمان و کم بودن تعداد اعضای تیم، با موتور جملات انگیزشی انها را برای رسیدن به اهداف ترغیب کنیم.
شما ممکن است برای افزایش تاثیر حضور خود یک یا دو رفتار قوی تر از خود نشان دهید، مانند نمایش بیان جدی‌تر، گسترش فضای شخصی خود یا استفاده بیشتر از جملات تاکیدی و کلماتی مثل “فقط” یا “من فکر می کنم”. ولی بهتر است این موضوع را مدنظر داشته باشید که قدرت رهبران به عملکرد و اصالت آنها بستگی دارد و شما می‌توانید به سادگی نظرات خود را بدون این کلمات “تاکیدی” بیان کنید.
در بحبوحه شلوغی روز، ممکن است به سادگی فراموش کنید که تغییراتی که مدنظر داشتید را در رفتارتان اعمال کنید، بنابراین یک نشانه بصری کوچک را به عنوان یادآوری انتخاب کنید. به عنوان مثال، یکی از مشتریان من حلقه ای با طرح شیر زن خریداری کرده بود و بر انگشت داشت تا به او یادآوری کند که در صحبت کردن نترس‌تر باشد.
همچنین می‌توانید از قدرت تجسم استفاده کنید و چند دقیقه قبل از جلسات مهم به یاد بیاورید و تجسم کنید که چگونه می خواهید در این جلسه ظاهر شوید. از آنجا که نورون های مغز ما تصور را معادل یک عمل واقعی تفسیر می کنند، تجسم به ما کمک می کند تا به شیوه ای سازگار با آنچه تصور می کنیم، عمل کنیم.
حضور داشته باشید
نکته آخر اینکه برای حضور موثر در سازمان یا شرکت باید حضور داشته باشید. انجام چند وظیفه همزمان، سرگردان بودن و بی نظمی یا فکر کردن زیاد در مورد کاری که هنگام شرکت در جلسه یا تعامل با دیگران باید انجام دهید، حضور موثر شما را از بین می برد. در عوض، تمرکز خود را در لحظه حفظ کنید ، با طرح سئوالات متفکرانه یا به اشتراک گذاشتن نظرات منطقی از مکالمه‌ای که در جلسه صورت گرفته است، نشان دهید که کاملاً حاضر هستیدو بر آنچه در جلسه رخ می‌دهد، احاطه دارید.
با ماندن در لحظه اکنون و تمرکز هم با محتوای بحث هایی که در آنها شرکت می کنید و هم با افرادی که “در اتاق جلسه” هستند بیشتر هماهنگ خواهید شد. این آگاهی به شما کمک می کند تا از نظر فکری و احساسی با روش های هوشمندانه تری ظاهر شوید و در نتیجه سطوح بالاتری از حضور موثر خود به عنوان رهبر را نشان دهید.
